Wypadek w pracy – kto płaci: ZUS czy pracodawca?
W przypadku wypadku przy pracy odszkodowanie oraz zasiłek chorobowy zazwyczaj wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Pracodawca ponosi jednak odpowiedzialność finansową, jeżeli wypadek był wynikiem jego zaniedbań lub niezapewnienia odpowiednich warunków oraz stosowania zasad BHP. Wówczas, może być zobowiązany do dodatkowego odszkodowania lub zadośćuczynienia dla poszkodowanego pracownika.
Co się definiuje jako wypadek przy pracy?
Zanim przejdziemy do szczegółów, warto wyjaśnić czym właściwie jest wypadek przy pracy. Zgodnie z definicją zawartą w przepisach prawa pracy, jest to:
„Nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć pracownika, które nastąpiło w związku z pracą”.
Oznacza to, że aby zakwalifikować zdarzenie jako wypadek przy pracy, konieczne są trzy podstawowe warunki:
- Nagłość zdarzenia – zdarzenie musi być szybkie i niespodziewane.
- Przyczyna zewnętrzna – na przykład uderzenie, poślizgnięcie się czy upadek z wysokości.
- Związek z wykonywaną pracą – zdarzenie musi nastąpić podczas lub w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych.
Kto wypłaca świadczenie po wypadku przy pracy?
Podstawowa odpowiedzialność za wypłatę wszelkich świadczeń po wypadku przy pracy spoczywa na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jeżeli podczas wykonywania obowiązków zawodowych ulegliśmy wypadkowi, to właśnie z ZUS-u otrzymamy zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, jednorazowe odszkodowanie, a w wyjątkowo poważnych przypadkach – rentę wypadkową.
„W momencie, gdy dochodzi do wypadku przy pracy, ubezpieczony pracownik może ubiegać się w pierwszej kolejności o jednorazowe odszkodowanie z ZUS. Wysokość tego świadczenia określona jest w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych” – informuje portal kadrowy Poradnik Przedsiębiorcy.
Kiedy pracodawca musi zapłacić?
Chociaż podstawowe odszkodowanie płacone jest przez ZUS, zdarzają się sytuacje, że pracodawca zostaje zobowiązany do dodatkowej wypłaty na konto pracownika. Dzieje się tak wtedy, gdy to właśnie pracodawca ponosi winę za zaistniały wypadek. Na przykład pracodawca może być zmuszony do wypłaty dodatkowego odszkodowania, gdy:
- zaniedbał kwestie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- nie przeprowadził wymaganych szkoleń BHP lub nie zapewnił bezpiecznych warunków pracy,
- nie przestrzegał przepisów prawa pracy.
Jeśli kwalifikacje prawne wykażą, że pracodawca nie zadbał o właściwe warunki pracy, pracownik może wystąpić z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko swojemu pracodawcy na drodze cywilnej.
„Jeżeli poszkodowany pracownik wykaże, że winę za wypadek ponosi pracodawca (np. zaniedbanie kwestii BHP), może on domagać się dodatkowego odszkodowania lub zadośćuczynienia na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Są to kwoty całkowicie odrębne od świadczeń wypłacanych przez ZUS.” – wyjaśnia portal informacyjny kadry.infor.pl
Podsumowanie
Podsumowując, świadczenia podstawowe po zdarzeniu zakwalifikowanym jako wypadek przy pracy pochodzą od ZUS, który pokrywa także koszty związane z leczeniem i rehabilitacją. Jednak odpowiedzialność pracodawcy pojawia się zawsze wtedy, kiedy to jego zaniedbania doprowadziły do wypadku. W takim przypadku poza świadczeniami ZUS, pracownik może dodatkowo dochodzić roszczeń bezpośrednio od swojego pracodawcy na drodze postępowania cywilnego.
