Jednoosobowa działalność gospodarcza – jakie podatki trzeba opłacać?
Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce należy liczyć się z obowiązkiem opłacania przede wszystkim podatku dochodowego (PIT), podatku od towarów i usług (VAT) oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Jakie dokładnie podatki będą obowiązywały przedsiębiorcę zależy od formy opodatkowania, rodzaju prowadzonej działalności oraz osiąganych przychodów.
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
Najważniejszym podatkiem dla większości przedsiębiorców będzie podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). W przypadku JDG przedsiębiorca ma do wyboru jedną z trzech możliwości:
- skala podatkowa – 12% i 32% (progi podatkowe odpowiednio do dochodu 120 tys. zł i powyżej)
- podatek liniowy – 19% (stała stawka niezależna od osiągniętych dochodów)
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (stawka uzależniona od branży – od 2% do nawet 17%)
Wybór odpowiedniej formy opodatkowania można zmienić raz w roku, informując o tym urząd skarbowy do 20 lutego danego roku podatkowego.
Podatek od towarów i usług (VAT)
Kolejnym obowiązkowym podatkiem może być VAT. Każdy przedsiębiorca, którego obrót przekroczy w ciągu roku podatkowego kwotę 200 000 zł, obowiązkowo staje się podatnikiem VAT. Jednak można się także dobrowolnie zgłosić jako podatnik VAT już przy rozpoczęciu działalności lub na dowolnym etapie jej prowadzenia, co często pozwala na odliczenie VAT-u od dokonywanych zakupów czy inwestycji.
„Zgłoszenie działalności gospodarczej do podatku VAT może być korzystne zwłaszcza wtedy, gdy planujesz dokonywać inwestycji z wysokim VAT-em do odliczenia” – Bankier.pl
W Polsce podstawowa stawka VAT wynosi 23%, choć istnieją także obniżone stawki – np. 8% lub 5% na konkretne produkty i usługi.
Podatek od nieruchomości i inne lokalne podatki
Jednoosobowi przedsiębiorcy, którzy posiadają nieruchomości użytkowane na cele prowadzonej działalności gospodarczej, muszą także opłacać podatek od nieruchomości. To podatek lokalny, którego wysokość ustalana jest przez gminę i różni się w zależności od lokalizacji oraz przeznaczenia nieruchomości.
Składki ZUS – koszt, o którym nie można zapomnieć
Pomimo że składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne formalnie nie są podatkiem, w praktyce często postrzegane są jako dodatkowe obciążenie finansowe. Ich wysokość zależy od wielu czynników, w tym między innymi od okresu prowadzenia działalności (z preferencyjnymi stawkami dla nowych przedsiębiorców) czy od osiąganych dochodów.
„W 2023 roku pełna składka ZUS przy JDG wynosi już ponad 1400 zł miesięcznie, co dla wielu przedsiębiorców staje się dużym wyzwaniem” – Forbes.pl
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Podatek dochodowy PIT (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt)
- Podatek VAT – obowiązkowy powyżej 200 tys. zł obrotu lub dobrowolny
- Podatek od nieruchomości – uzależniony od lokalizacji i typu nieruchomości
- Składki ZUS – rosnące z roku na rok obciążenie, szczególnie istotne dla nowych przedsiębiorców
Podsumowując, jednoosobowa działalność gospodarcza wiąże się z wieloma obowiązkowymi podatkami oraz innymi stałymi opłatami. Rozpoczynając biznes warto dokładnie przeanalizować dostępne opcje podatkowe i wybrać tę, która będzie najbardziej optymalna w danej sytuacji.
