Pracodawcy, którzy zdecydują się zwolnić pracownika w okresie ochronnym, narażają się na poważne konsekwencje prawne i finansowe. W zależności od sytuacji, mogą zostać zobowiązani do przywrócenia pracownika do pracy, wypłaty odszkodowania, a nawet ponieść odpowiedzialność karną. Prawo pracy w Polsce ściśle reguluje kwestie ochrony zatrudnienia określonych grup osób i każde naruszenie tych przepisów może skutkować sankcjami dla pracodawcy.
Czym jest okres ochronny pracownika?
Okres ochronny to czas, w którym pracownik objęty jest szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę. Dotyczy to między innymi:
- kobiet w ciąży,
- pracowników korzystających z urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego lub rodzicielskiego,
- pracowników w wieku przedemerytalnym,
- członków związków zawodowych,
- osób przebywających na zwolnieniu lekarskim.
Konsekwencje nielegalnego zwolnienia
Pracodawca, który zwolni pracownika w okresie ochronnym, narusza przepisy Kodeksu pracy. W takiej sytuacji pracownik może odwołać się do sądu pracy, który najczęściej orzeka o:
- przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach,
- lub wypłacie odszkodowania w wysokości od dwóch tygodni do trzech miesięcy wynagrodzenia.
W niektórych przypadkach sąd może uznać, że stosunek pracy nadal trwa, a pracodawca jest zobowiązany wypłacić wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy.
Co na to prawo?
„Zgodnie z art. 177 § 1 Kodeksu pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownicą w ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego, z wyjątkiem przypadków ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.”
Ochrona ta jest bezwzględna i ma na celu zapewnienie stabilności zatrudnienia osobom w szczególnie wrażliwej sytuacji życiowej. Warunkiem jej utrzymania jest jednak przestrzeganie obowiązków przez pracownika, w tym m.in. informowanie o ciąży czy przedstawienie zwolnienia lekarskiego.
Dodatkowe konsekwencje dla pracodawcy
Nielegalne zwolnienie może skutkować również kontrolą Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), która ma prawo nałożyć na pracodawcę mandat lub wniosek o ukaranie grzywną sięgającą nawet 30 000 zł.
Podsumowanie
Zwolnienie pracownika w okresie ochronnym to bardzo ryzykowna decyzja, która może prowadzić do kosztownych i długotrwałych sporów sądowych. Dlatego każdy pracodawca powinien znać przepisy dotyczące ochrony zatrudnienia i stosować je z należytą starannością, by uniknąć odpowiedzialności prawnej oraz utraty reputacji.
